Экзамены!
З 2012/2013 навучальнага года ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі выніковая атэстацыя па навучальным прадмеце "Замежная мова" па завяршэнні навучання і выхавання на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі будзе праводзіцца ў форме абавязковага выпускнога экзамену, які закліканы ацаніць узровень практычнага валодання выпускнікамі замежнай мовай у межах патрабаванняў, вызначаных адукацыйным стандартам і навучальнай праграмай. Аб'ектам выніковай атэстацыі навучэнцаў з'яўляецца камунікатыўная кампетэнцыя, узровень сфарміраванасці якой будзе вызначацца на выпускным экзамене.
Змест абавязковага выпускнога экзамену па навучальным прадмеце "Замежная мова" за перыяд навучання і выхавання на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі.
Змест экзамену вызначаецца ў адпаведнасці з мэтамі і задачамі навучання, патрабаваннямі да ўзроўня падрыхтоўкі навучэнцаў па замежных мовах на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі.
На экзамене выпускнікі павінны прадэманстраваць:
- веды лексічных адзінак, устойлівых словазлучэнняў, граматычных з'яў прадуктыўнага і рэцэптыўнага мінімумаў, асаблівасцяў вымаўлення і рытміка-інтанацыйнага афармлення асноўных камунікатыўных тыпаў прапановы, прадугледжаных навучальнай праграмай, і ўменне карыстацца імі;
- уменне ўспрымаць і разумець вусную гаворку на слых пры непасрэдных зносінах і ў запісы;
- валоданне вуснай гаворкай: уменне весці гутарку, даць параду, выказаць пажаданне; каментаваць убачанае, пачутае, прачытанае, выкарыстоўваючы асобныя рэплікі і разгорнутыя выказванні; лагічна і паслядоўна рабіць паведамленне і выказваць ацэнкавыя меркаванні адносна пачутага, прачытанага.
Экзамен па замежнай мове праводзіцца ў вуснай форме і ўключае тры этапа:
Першы этап - гутарка з вучнем, стымулам да якога з'яўляецца прачытаны тэкст.
На гэтым этапе іспыту правяраюцца ўменні чытаць, разумець, каменціраваць прачытанае і выказваць меркаванне з нагоды атрыманай інфармацыі; разумець гаворку на слых.
Другі этап - гутарка з вучнем, стымулам да якой з'яўляецца праслуханы тэкст. На гэтым этапе правяраюцца ўменні ўспрымаць і разумець вусновую гаворку ў запісы, здабываць з праслуханага тэксту запытаную інфармацыю і каментаваць яе.
Трэці этап - гутарка, стымулам да якой з'яўляецца сітуацыя зносін, прапанаваная экзаменатарам. Задача дадзенага этапу іспыту складаецца ў праверцы ўменняў маналагічнага і дыялагічнага маўлення. Змест прапанаваных для выканання заданняў павінен стымуляваць вучня да спантанай гаворкі. Гэтыя заданні ўключаюць пытанні-стымулы, адказы на якія патрабуюць выкарыстання асобных рэплік і разгорнутых выказванняў адносна пачутага.
Кожны этап экзамену ацэньваецца асобна. Выніковая адзнака выводзіцца як сярэдняе арыфметычнае адзнак, атрыманых на кожным этапе экзамену.
Змест этапаў экзамену:
Першы этап
Змест заданняў:
- Кароткае вызначэнне асноўнага зместу тэксту. Напрыклад: Пра што гаворыцца ў тэксце? Якая асноўная ідэя тэксту?
- Вылучэнне з тэксту запытанай інфармацыі. Напрыклад: Знайдзі ў тэксце адказ на пытанне "…" і прачытай яго.
- Вылучэнне з тэксту вызначаных фактаў і значных дэталяў. Напрыклад: Што? Дзе? Калі? Куды? Як?
- Вылучэнне з тэксту фактаў, апісанне якіх патрабуе ад вучня разгорнутага аргументаванага выказвання. Напрыклад: Навошта? Чаму? З-за чаго? Як ты думаеш?
Другі этап
Змест заданняў:
- Змест гутаркі павінна дазволіць судзіць пра ступень разумення праслуханага тэксту: адэкватнае разуменне тэксту ў цэлым, вызначэнне яго галоўнай ідэі і вылучэнне дэталяў. Напрыклад: Хто? Што? Дзе? Калі? Куды? Як? Чаму? У сувязі з чым?
Трэці этап
Змест заданняў:
- Заданне, выконваючы якое вучань мае магчымасць абаперціся на вывучаны падчас навучання матэрыял. Напрыклад: Давай пагаворым пра здаровы лад жыцця. Ты сочыш за сваім здароўем? Што ты робіш для таго, каб быць здаровым?
- Заданне ўдакладняючага характару, змест якога дакранаецца асабістага досведу які іспытваецца і мяркуе сцвярджальную ці адмоўную рэпліку, якую трэба пракаментаваць. Напрыклад: Ці згодзен ты з меркаваннем пра тое, што курэнне сапраўды небяспечна для здароўя чалавека? Чаму?
- Заданне, якое падахвочвае вучня ініцыяваць гутарку, выявіць зацікаўленасць у чымсьці, задаць сустрэчныя пытанні. Напрыклад: Прадстаў, што ты гутарыш з замежным аднагодкам пра здаровы лад жыцця. Што б ты першым чынам у яго спытаў?
- Заданне, якое падахвочвае вучня даць параду, аргументаваную рэкамендацыю. Напрыклад: У школе ёсць дзеці, якія паляць. Парай, што трэба зрабіць, каб яны зразумелі, што гэта шкодна.
- Заданне, якое патрабуе ад вучня выраза свайго пункта гледжання, развагі пра факты, падзеях, прывядзенні прыкладаў і аргументаў. Напрыклад: Табе даводзілася прапагандаваць здаровы лад жыцця сярод маладых людзей? Калі так, распавядзі, як ты гэта рабіў. Калі не, як ты гэта зробіш?